Nou was ik vroeger een redelijk koele kikker als het om examenstress ging, maar het klimaatexamen nam me wat dat betreft toch redelijk goed te grazen.
Het klimaatexamen, wordt georganiseerd door de Jonge Klimaatbeweging, het KNMI, de Universiteit Utrecht en nog een paar instellingen. En om maar met de deur in huis te vallen: ik maakte me toch stiekem wel een beetje zenuwachtig over dat examen. Want ga maar na: je schrijft stukjes voor Happy Times Media, je bent vrijwilliger in een geologisch museum, ja dan zou het een mooie boel zijn als je een diepe onvoldoende scoort. Wel vertellen wat er allemaal moet gebeuren, maar als puntje bij paaltje komt, weet je zelf net zo min hoe het zit.
Op de dag van het examen werd ik overvallen door een berg aan déjà-vugevoelens. Het examen vond plaats in een schoolgebouw in een grotere plaats even verderop. Al bij de eerste stap op het schoolplein zat ik er weer helemaal in: de pauzes, de broodzakjes, het geslenter rond de school, alles kwam weer terug.
Gelukkig werden we hartelijk ontvangen door de rector, die ons een beetje op ons gemak probeerde te stellen. Dat lukte bij mij niet helemaal. Zeker niet toen hij me onderzoekend aankeek en vroeg of ik wel een BINAS bij me had. Huh? Geen idee, wat is een BINAS? Als het zo begint, draait dat hele klimaatexamen mooi de soep in. Nou ja, geen paniek, bij hoge uitzondering mocht ik, behorend tot een oudere garde, gewoon mijn rekenmachine gebruiken.
Het was een gemêleerd gezelschap, die klimaatexamenkandidaten. Eén van de kandidaten vertelde me dat het examen was opgezet door twee mannen, Rick van den Brink en Joost Brinkman, die zich erover verbaasden dat klimaat geen onderdeel uitmaakt van het onderwijspakket, laat staan dat er een specifiek examen over werd gegeven. Dat vind ik nou ook. Een prima initiatief dus van Rick en Joost!
In 2024 werd het klimaatexamen voor het eerst georganiseerd op elf plaatsen, en deden er 10.000 mensen online mee. Dit jaar werd het examen al op meer dan 250 locaties gehouden, terwijl er online tienduizenden mensen meededen. Wat een succes!
Ondanks alle goedbedoelde woorden van de rector, de koffie en de koekjes, en de geruststellende aandacht die als een warme deken door het halve schoolpersoneel over ons werd uitgespreid, sloegen de zenuwen toch weer toe toen we een immense gymzaal werden binnengeleid, waar in mijn beleving honderden tafels en stoeltjes strak in het gelid stonden opgesteld.
Heuse examenstress, compleet met klok, enveloppen die moesten worden opengemaakt, tassen die van de bank af moesten, mijn hemel! Even vreesde ik de klas uitgestuurd te worden, omdat ik behalve een BINAS ook geen geodriehoek bij me had. Dat scheen ook in de instructies te hebben gestaan. De leraar van dienst keek me met een argwanende blik aan, die zoveel wilde zeggen als:’ Ja, als je je ook zo slecht voorbereidt, moet je niet raar opkijken dat je zakt als een baksteen.’
En toen de enveloppen opengingen, werd me helemaal de stuipen op het lijf gejaagd: vijfendertig vragen in anderhalf uur! Niet te doen.
Maar goed, toch dapper aan de slag.
Vraag 1:
Hoewel klimaatverandering de laatste jaren steeds meer aandacht krijgt, begon bewustwording hierover al eerder met The Inconvenient Truth van Al Gore uit 2006 wellicht als duidelijkste voorbeeld.
- Wie heeft klimaatverandering voor jou op de kaart gezet?
- Wat was jouw persoonlijke ”aha, klimaatverandering is echt”-moment?
Jeminee, ga er maar aanstaan. De overstromingen in Limburg? De hurricanes in Florida? Ik mag graag een stukkie pennen, maar met het antwoord op die vraag alleen al was ik tien minuten verder.
Maar: ik begon er wel lol in te krijgen. En zoals je op mijn examenantwoordenblad hieronder kunt zien, heb ik erg mijn best gedaan. Althans, ik pende me suf.
Nog een leuke vraag:
Welke van de volgende vijf zaken hebben, bij veranderend gedrag, een relatief grote impact op het klimaat?
- let niet op gas en stroom slim verwarmen en korter douchen
- slecht geïsoleerde hoekwoning goed geïsoleerde woning
- veel dingen kopen alleen het noodzakelijke kopen, lenen en tweedehands kopen
- veel ritjes met benzineauto (12000km) autogebruik halveren, met de fiets en ov gaan
- 6x vlees of vis per week 1x vlees of vis **
Ja, je kreeg dat examen niet cadeau!
Nou ja, ik kreeg het niet af, maar ik dacht dat ik best wel een paar zinnige antwoorden had gegeven. En belangrijker: dankzij het examen heb ik ook weer een hoop (praktische) klimaatzaken geleerd.
Afijn, met een lamme arm van het schrijven ging na anderhalf uur onherroepelijk de bel. Help! Nog lang niet klaar, ik was pas bij vraag drieëntwintig!
Maar niet getreurd: na het examen kregen we toch een certificaat, en een boekje met de goede antwoorden. Volgens mij had ik het redelijk gemaakt, maar er waren wel veel antwoorden multi-interpretabel, zal ik maar zeggen.
Binnenkort krijgen we een mail met de cijfernorm. Ik heb even gedacht om daarop te wachten voordat ik dit stukje schreef. Maar stel je voor dat ik er niks van heb gebakken, dan schrijf ik hier in het vervolg zonder veel autoriteit!
En bovendien: de leraren op de school verklapten me na het examen dat het cijfer niet belangrijk is, maar dat het juist gaat om de bewustwording en het opdoen van kennis. Nou, daarin is dit examen ruimschoots geslaagd. Het was hartstikke leuk, en als ik jullie was zou ik volgend jaar ook meedoen, al was het alleen maar om weer eens een mooie trip down memory lane te maken.
** Antwoorden (impactvol gedrag):
1 = 3
2 = 5
3 = 2
4 = 4
5 = 1
Zelf positieve tips over het klimaat? Neem een abonnement op Happy Times Magazine.